Wydarzenia

BREWIARZCHORAŁ GREGORIAŃSKILITURGIANIESZPORYNieszpory z chorałem gregoriańskim – Środa Suchych Dni Adwentu „O Adonai” 18 XII 2024

2024_12_18_nieszpory _WWW

Przyjdź na śpiewane nieszpory z chorałem gregoriańskim w środę Suchych Dni Adwentu 18 XII 2024 r. o godz. 19:00 do kaplicy Matki Bożej Częstochowskiej w domu Zgromadzenia Sióstr Elżbietanek przy ul. św. Józefa 1/3 weWrocławiu. Więcej o nieszporach i chorale gregoriańskim w artykule.

O Adonai  to druga z siedmiu antyfon do Magnificat śpiewanego podczas tygodnia poprzedzającego Wigilię Bożego Narodzenia. Każdą kompozycję otwiera zawołanie „O”.

O Sapientia, O Adonai, O Radix Jesse, O Clavis David, O Oriens, O Rex Gentium, O Emmanuel to biblijne wezwania w formie poezji religijnej opartej o wątki starotestamentalne odnoszące się do Chrystusa.

Parafrazę jednej z nich, O Sapientia (…) fortiter suaviterque disponens omnia odnajdujemy już w VI w. w  traktacie Boecjusza De consolatione philosophiae, (pol. O pocieszeniu, jakie daje filozofia lub O pociechach filozofii). Dzieło powstało podczas pobytu autora w więzieniu, który zakończył się dla niego wyrokiem śmierci wykonanym w 525 r.

fff

Boecjusz z monochordem w reku.
źródło: Cambridge University Library.

Każde zawołanie otwiera motyw:

https://scholalumen.pl/wp-content/uploads/2024/11/do-fa.png

Powtarza się on w każdej z antyfon:

O_S
O_Re
O_O
O_R
O_E
O_C
O_A

Piewsze litery następujące po zawołaniu „O” czytane od końca tworzą akrostych ERO CRAS, co w tłumaczeniu na język polski oznacza będę jutro lub przyjdę jutro. Zwyczajowo rozumie się to jako zapowiedź przyjścia na świat Chrystusa.

https://scholalumen.pl/wp-content/uploads/2024/11/Warstwa-13.jpg

Niektóre źródła średniowieczne (np. antyfonarz  z San Gallo  nr 390) odnotowują nawet 12 antyfon tego typu!  Ich początkowe poza już wspomnianymi exclamatio są następujące:  O Virgo virginum, O Gabriel nuntius, O Rex PacificeO Mundi Domina, O Hierusalem. Każde zachowuje charakterystyczną konstrukcję oraz muzyką eksponuje teologicznie ważne słowa.

O_Virgo_virgium
O_Rex_pacifice
O_Mundi Domina
O_Jerusalem
O_Gabriel_Nuntius

Niektóre źródła średniowieczne (np. antyfonarz  z San Gallo  nr 390) odnotowują nawet 12 antyfon tego typu!  Ich początkowe poza już wspomnianymi exclamatio są następujące:  O Virgo virginum, O Gabriel nuntius, O Rex PacificeO Mundi Domina, O Hierusalem. Każde zachowuje charakterystyczną konstrukcję oraz muzyką eksponuje teologicznie ważne słowa.

O_Virgo_virgium
O_Rex_pacifice
O_Mundi Domina
O_Jerusalem
O_Gabriel_Nuntius

Tekst antyfony śpiewanej 18 grudnia w języku polskim jest następujący: O Adonai,  wodzu domu Izraelowego, któryś się ukazał Mojżeszowi w ogniu krzaka gorejącego i dałeś mu prawa na górze Synai: przybądź, abyś nas odkupił, wyciągnąwszy ramię.

Poniższe zestawienie zapisu nutowego z notacją adiastematyczną ukazuje ważkość słów apparuisti (objawiłeś się), Syna (Synaj), nos (nam), brachio (ramię). Zwraca uwagę odmienna pisownia niektórych słów manuskryptu średniowiecznego: adonay – Adonai, & et, syna Sina.

https://scholalumen.pl/wp-content/uploads/2024/11/O_ADONAI_notacja_kwadratowa.jpg
https://scholalumen.pl/wp-content/uploads/2024/11/O_ADONAI_semiologia.jpg

Tak obrazy starotestamentowe zawarte w O Adonai interpretował ks. Pius Parsch w I tomie Roku liturgicznego z 1958 r. :

Odkupienie Izraela miało swój zaczątek w ukazaniu się Boga w krzaku gorejącym, wówczas bowiem ujawnił się Bóg Przymierza, a Mojżesz został wybrany na przewodnika ludu. Z chwilą nadania praw na górze Synaj dzieło to zostało ukończone, a Kościół Starego Testamentu założony. Bóg ukazał się ludowi Swemu jako potężny Zbawca i Odkupiciel. Jak wódz stanął z wyciągniętą prawicą na czele Swego ludu.

Kto jednak czyta te ustępy w Piśmie św., ten zauważy, iż na przemian wymieniany jest ,,Bóg” i,,Anioł Boży”, np. w krzaku gorejącym. Kościół potwierdza, że wymieniane w Starym Testamencie nazwy Jahwe, Adonai (Pan mój), Anioł Boży, Szechinah (obłok nad Arką Przymierza) są po prostu różnorodnymi nazwami i postaciami drugiej osoby Bożej. Jest to więc nowa, pełna znaczenia myśl. Widzimy postać Syna Bożego, jak idzie poprzez dzieje Starego Zakonu i przygotowuje Odkupienie. Staje się wówczas rzeczą zrozumiałą, że wiele wydarzeń opisywanych w Starym Zakonie, zwłaszcza uwolnienie z Egiptu, są figurami odkupienia przez Chrystusa.”

paries
concipies
Maria
GRATIAM

Bądź z nami dziś!

Kolegiata pw Świętego Krzyża i Świętego Bartłomieja
plac Kościelny 1, 50-329 Wrocław
Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety we Wrocławiu
Kaplica Matki Bożej Częstochowskiej
ul. św. Józefa 1/3, 50-329 Wrocław
Środa,
18 XII 2024 r.
godz. 19:00
+48 887 877 756
fundacja@scholalumen.pl